Menu
De ziekte van Graves is een auto-immuun aandoening waarbij de schildklier en vaak ook de ogen zijn aangedaan. De meest voorkomende oogverschijnselen zijn bolle ogen, zwelling van de oogleden en soms dubbelzien. Bij ernstige zwelling in de oogkas kan de oogzenuw in de knel komen, hetgeen kan leiden tot blindheid.
De ziekte van Graves-Basedow is een auto-immuun aandoening. Auto-immuun wil zeggen dat het lichaam antistoffen maakt tegen (delen van) het eigen lichaam, waardoor ziekteverschijnselen ontstaan. Bij de ziekte van Graves kan er sprake zijn van afwijkingen van de schildklier, de ogen (eigenlijk oogkassen) en de huid op de scheenbenen. De ziekte van Graves komt vier tot acht keer vaker voor bijvrouwen dan bij mannen en begint meestal na het twintigste levensjaar. De ziekte komt in bepaalde families meer voor dan bij andere. Roken lijkt het ontstaan van de ziekte van Graves te bevorderen. Het is niet bekend hoe vaak de ziekte precies voorkomt. Wel is bekend dat de schildklier veel vaker meedoet dan de ogen en dat de huidverschijnselen (verheven rode plekken) zeldzaam zijn. Het kan ook voorkomen dat alleen de ogen zijn aangedaan zonder dat er afwijkingen aan de schildklier worden gevonden. In de academische centra van Nederland worden per jaar naar schatting 200 tot 300 nieuwe patiënten met matig ernstige of ernstige oogverschijnselen als gevolg van de ziekte van Graves gezien.
Verschijnselen bij de ziekte van Graves is er meestal sprake van een te hard werkende schildklier. De schildklier, die zich in de hals bevindt, is dan licht vergroot. De klachten zijn: beven, hartkloppingen, afvallen ondanks veel eten, het snel warm hebben, frequente ontlasting of diarree, wegblijvende menstruatie. De oogkasverschijnselen zijn: wijdopen gesperde ogen, pijnlijke rode, tranende ogen, bolle ogen, zwelling van de oogleden, dubbelzien, slecht zien. Deze verschijnselen worden veroorzaakt doordat de oogspiertjes en het vet in de oogkassen zwellen, waardoor de inhoud van de oogkas als het ware naar buiten wordt geperst. Als de oogleden heel stevig zijn, valt de uitpuiling van de ogen wel mee. Toch is juist deze situatie gevaarlijk, omdat dan de druk in de oogkas stijgt waardoor de oogzenuw beklemd wordt en blindheid kan ontstaan.
Wanneer het glasvocht krimpt en zich lostrekt van het netvlies kan er in klein aantal gevallen een scheurtje in het netvlies getrokken worden. Zo’n scheurtje in het netvlies kan in weer een klein deel van de gevallen het begin zijn van een netvliesloslating, een ernstige aandoening van het oog die het zicht bedreigt. Bij het ontstaan van een scheurtje in het netvlies kan soms ook een bloeding in het glasvocht ontstaan, die klachten kan geven zoals hiervoor beschreven. Hoewel de kans op netvliesproblemen in het algemeen niet heel groot is bij een glasvochtloslating, is het advies wel degelijk dat mensen met plotseling ontstane (of verergerende) klachten van vlekjes en flitsen zich binnen 24 uur oogheelkundig laten onderzoeken. Neem hiervoor contact op met de huis‐ of oogarts.
De diagnose wordt gesteld op grond van de klinische verschijnselen, veranderingen die meetbaar zijn in het bloed (u moet dus bloed laten prikken) en in sommige gevallen een CT-scan van de oogkas. CT-scans zijn series computergestuurde röntgenfoto’s. Bij patiënten met de oogverschijnselen van Graves is op de CTscan te zien dat een of meer oogspieren verdikt zijn of dat het oogkasvet is toegenomen. Ook kan de dikte van de oogspieren gezien worden met ultrageluid (echografie).
Deze informatie is tot stand gekomen onder redactie van de commissie Patiëntenvoorlichting van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG)
